Α΄                            ΜΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΤΗ Ν/Ε ΓΛΩΣΣΑ                         

Αισιοδοξία κι ελπίδα; Ευχαριστώ, θα πάρω!

Θανάσης Ξάνθος 25/09/2014

 

‘’Η ζωή είναι ωραία’’ ψιθυρίζουν οι περισσότεροι άνθρωποι αλλά τα προβλήματα της καθημερινότητας δεν τους αφήνουν έστω και λίγο να το πιστέψουν και να το βιώσουν. Ζούμε σε εποχές που έχουμε χάσει σοβαρές αξίες και ιδανικά. Μεταξύ αυτών την αισιοδοξία και την ελπίδα μας για την έκβαση των πραγμάτων.

Tί σημαίνει αισιοδοξία; Αφορά μόνο αυτούς που έχουν εμπιστοσύνη στο μέλλον τους; Η απάντηση είναι όχι. Αισιοδοξία είναι μία στάση ζωής μέσα από την οποία ο άνθρωπος κάθε πρόβλημα στη ζωή του το αντιμετωπίζει με ελπίδα, χαμόγελο και θετικές σκέψεις. Μπορεί αυτό να ακούγεται απλό αλλά δεν είναι και τόσο. Στις μέρες μας, οι άνθρωποι βιώνουμε διαφορετικά προβλήματα ο καθένας, ζούμε στο άγχος και στην πλήξη της καθημερινότητας. Ξεχνάμε να χαμογελάμε και να κάνουμε όνειρα. Να ελπίζουμε. Όταν μιλάμε για αισιοδοξία, σίγουρα δεν εννοούμε να μεταφερθούμε σε μια ουτοπική πραγματικότητα που όλα φαντάζουν τέλεια αλλά να εστιάσουμε σε απλά πράγματα που μας προσφέρουν χαρά και χαμόγελο. Αυτό που χρειάζεται είναι να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε τον τρόπο που ερμηνεύουμε τα όσα μας συμβαίνουν. Αυτή είναι άλλωστε και η αιτία της ταραχής μας, ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα και όχι αυτή καθ’ αυτή η πραγματικότητα, όπως είπε και ο στωικός φιλόσοφος Επίκτητος.

Η μιζέρια και η απαισιοδοξία δεν βοήθησαν ποτέ και κανέναν. Αντίθετα η αισιοδοξία και η θετική πλευρά που αντιμετωπίζουμε τα πράγματα γύρω μας, κάνουν τους ανθρώπους χαρούμενους κι ευτυχισμένους. Μια όμορφη σκέψη, μια ζεστή αγκαλιά, ένας όμορφος λόγος, μια βόλτα με φίλους, ένα αισιόδοξο μήνυμα, μια τρυφερή μελωδία είναι κάποια από τα πράγματα που μπορούν να μας προσφέρουν αισιοδοξία. Να μας κάνουν να αφεθούμε στην ομορφιά των συναισθημάτων και να ζήσουμε. Το μέλλον δεν το ξέρει κανείς. Το χτίζουμε εμείς οι ίδιοι, με βάση την ποιότητα της ζωής μας. Άδραξε ευκαιρίες, γίνε δημιουργικός, χαμογέλα περισσότερο και δες τα πράγματα από την φωτεινή πλευρά της ζωής. Τότε σίγουρα θα δεις πως κάθε πρόβλημα λύνεται. Αρκεί να πιστέψεις και να ελπίζεις στις δυνάμεις σου, στα δικά σου ‘θέλω’ και στους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω σου. Η αισιοδοξία μας ανήκει.

Ας την κατακτήσουμε…
Πηγή: https://frapress.gr/2014/09/esiodoxia-ki-elpida-efcharisto-tha-paro/

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ Ν/Ε ΓΛΩΣΣΑ

 

1η Δραστηριότητα:  Να σημειώσετε ένα «Σ» (Σωστό) ή ένα «Λ» (Λάθος) αναλόγως του αν ανταποκρίνονται οι παρακάτω προτάσεις στο νόημα του κειμένου:

i.                   Κύριο χαρακτηριστικό της εποχής μας είναι η αισιοδοξία κι η ελπίδα.

ii.                Η αισιοδοξία αφορά μόνο αυτούς που έχουν εμπιστοσύνη στο μέλλον τους.

iii.             Αιτία της ταραχής μας είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τα πράγματα.

iv.              Η αισιοδοξία κάνει τους ανθρώπους να είναι χαρούμενοι.

v.                 Κάθε πρόβλημα λύνεται, μόνο όταν πιστέψουμε στις δυνάμεις μας.  

                     (Μονάδες 15)

2η Δραστηριότητα:  i. Να εντοπίσετε τα δομικά μέρη της τρίτης παραγράφου.     

(Μονάδες 5)

     ii. Να γράψετε από ένα συνώνυμο για κάθε μια από τις παρακάτω λέξεις: αφήνουν, σίγουρα, φαντάζουν, αντιλαμβανόμαστε, προσφέρουν.

(Μονάδες 5)

    iii.  Η μιζέρια και η απαισιοδοξία δεν βοήθησαν ποτέ και κανέναν: Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική.

.                                                                                                           (Μονάδες 5)

3η Δραστηριότητα:  Σε ένα γράμμα 200-250 λέξεων,  που στέλνετε σε έναν (μία) καλό (-η) σας φίλο (-η) μέσω διαδικτύου, να αναπτύξετε τις απόψεις σας για το αν και κατά πόσο πρέπει να αντιμετωπίζει με αισιοδοξία τα προβλήματα που δημιουργούνται στη ζωή του (της).

                         Μονάδες 20)

 

 

 

Β΄                                             ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΤΗ Ν/Ε ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

 

 

«Ελπίδα»  Friedrich von Schiller

 

Ο Φρίντριχ Σίλλερ (Friedrich Schiller) ήταν Γερμανός ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και ιστορικός, από τους σημαντικότερούς εκπρόσωπους –μαζί με τον Γκαίτε- του γερμανικού κλασικισμού. Γεννήθηκε στην πόλη Μάρμπαχ (Marbach) της Βυρτεμβέργης, στις 10 Νοεμβρίου του 1759.Ο Σίλερ πρωτοστάτησε δίνοντας στον κόσμο της εποχής του τα πρώτα μηνύματα ενός νέου κινήματος, του ρομαντισμού, που κήρυξε την αγάπη για τη δικαιοσύνη και την ελευθερία, για τη ζωή, την ελπίδα, για το μέλλον του ανθρώπου.

 

 

«Μιλούνε κι ονειρεύονται οι άνθρωποι πολύ
για ημέρες πιο καλές που μέλλουνε να ‘ρθουνε.
Προς τέρμα αίσιο, που ολόχρυσο ακτινοβολεί,
να τρέχουνε τους βλέπεις να το κυνηγούνε.

Ο κόσμος θα γίνει παλιός και πάλι νέος θα γίνει,
μα ελπίδα πάντα ο άνθρωπος στο πιο καλό θα δίνει!

Η ελπίδα είναι αυτή που μέσα στην ζωή τον μπάζει,
γύρω απ’ το αγόρι το εύθυμο αυτή φτεροκοπάει,
Η λάμψη της η μαγική το νέο δελεάζει,
στο μνήμα με τον γέροντα μαζί αυτή δεν πάει.
Σαν μια ζωή όλο κόπους μες στον τάφο τερματίζει,
θαμμένος τότε μένει αυτός, μα η ελπίδα συνεχίζει.»

μτφρ. Θρασύβουλος Σταύρου (1886-1979)

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ Ν/Ε ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

1η Δραστηριότητα:       Ο κόσμος θα γίνει παλιός και πάλι νέος θα γίνει,
                                                        μα ελπίδα πάντα ο άνθρωπος στο πιο καλό θα δίνει!  

Σε μια παράγραφο 40 ως 60 λέξεων να αποδώσετε το νόημα των πιο πάνω στίχων.

(Μονάδες 15)

2η Δραστηριότητα: i. Ποιο ρηματικό πρόσωπο χρησιμοποιεί ο ποιητής και γιατί;

(Μονάδες 4)

 ii.     Να εντοπίσετε  3 σχήματα λόγου και να σχολιάσετε τη λειτουργία τους.        

 (Μονάδες 6)

 iii.    Το ποίημα ανήκει στην παραδοσιακή ή στη μοντέρνα ποίηση; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

 (Μονάδες 5)

3η Δραστηριότητα: Προσπαθείτε να εμψυχώσετε ένα αγαπημένο σας πρόσωπο που σε λίγες μέρες θα εμπλακεί στη διαδικασία των Πανελληνίων εξετάσεων! Μέσα σε 100 με 150 λέξεις τι θα του λέγατε;

                                                                                                               (Μονάδες 20)

Περιγραφή κι αφήγηση - Περίληψη

Περιγραφή κι αφήγηση

Δείτε την κατατοπιστική παρουσίαση

https://www.slideshare.net/akis71/ss-34175045

Στη συνέχεια, προσπαθήστε να διακρίνετε τα περιγραφικά μέρη (περιγραφή του αντικειμένου που κινείται) από τα αφηγηματικά (αποτελέσματα της κίνησης) στο παρακάτω απόσπασμα. Παρατηρήστε ακόμη ποιος χρόνος του ρήματος χρησιμοποιείται στα περιγραφικά μέρη και ποιος στα αφηγηματικά και επιχειρήστε να δώσετε μια εξήγηση για τη χρήση των χρόνων. 

... Χίμηξε μέσα στην κοιλάδα, ασυγκράτητο τέρας, οργισμένο από τη φοβερή δύναμη που βόγκαγε κλεισμένη στα ατσαλένια σπλάχνα του και το 'κάνε να τρέμει σύγκορμο. Πιλαλούσε αγκομαχώντας πάνω στο σιδερένιο του δρόμο, και με τα κυρτά μάτια του κοίταζε με λύσσα, όλο μπροστά του. Ήταν ένας δράκοντας που έφτυνε βραστό σάλιο. Βρουχιότανε κι έτρεχε, ξεφυσούσε σπίθες και κόκκινες φλόγες από τα ρουθούνια, και το σώμα του ήταν μακρύ, χωρισμένο σε χοντρούς σπόνδυλους, σαν πελώριο προκατακλυσμιαίο έντομο.

Η κοιλάδα συνταράχτηκε από τον αχό και τον αντίλαλο. Το φεγγάρι βούλιαξε μέσα στους καπνούς, τα χαμοβούνια τρέμανε και οι άρρωστες φυλλωσιές των παραταγμένων δέντρων σάλεψαν βίαια στο πέρασμα του. Πήγαν κι ήρθανε με τη λικνιστική κίνηση που κάνουν τα ενάλια φυτά, όταν ένα τέρας του βυθού περάσει σύρριζα, σαρώνοντας με τις δυνατές φτερούγες το βαρύ νερό...

Περίληψη

https://blogs.sch.gr/stratilio/archives/1018

.

Διαβάστε τα σχετικά με την περίληψη και επιχειρήστε να γράψετε την περίληψη του 2ου κειμένου, σε 90-110 λέξεις. στη συνέχεια δείτε την προτεινόμενη περίληψη και επισημάνετε κοινά και διαφορές.

Θέμα για τη Δ΄ ΕΠΑ.Λ 
(διασκευασμένο θέμα πανελλαδικών εξετάσεων για σχολική χρήση)

Α. ΜΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Εισαγωγικό Σημείωμα Ο φιλόσοφος Κορνήλιος Καστοριάδης (1922-1997) υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους στοχαστές του 20ού αιώνα. Στον τρίτο τόμο του έργου του Η Ελληνική ιδιαιτερότητα, που αναφέρεται στο έργο του Θουκυδίδη, επιχειρεί μια πρωτότυπη ανάλυση του Επιταφίου.

Το άτομο στην αρχαία Αθήνα είναι ικανό να κάνει όχι ένα, αλλά περισσότερα πράγματα, να παίξει πολλούς «ρόλους» - αυτόν τον όρο χρησιμοποιεί η κυρία de Romilly. Πράγματι: μπορεί ταυτόχρονα να συμμετάσχει στο κουμάντο μιας τριήρους, να αποτελέσει μέλος μιας επιτροπής που θα κρίνει την ποιότητα μιας τραγωδίας, να παρέμβει και να ψηφίσει στην εκκλησία του δήμου, να συμμετάσχει σε ένα δικαστήριο – κάθε Αθηναίος θα συμμετάσχει σε δικαστήριο περισσότερες από μία φορές στη διάρκεια της ζωής του -, να συζητήσει, όπως μπορούμε να διαπιστώσουμε στους διαλόγους του Πλάτωνα κ.λπ. Το ίδιο λοιπόν άτομο μπορεί να επιδοθεί σε μια σειρά ασχολίες και μάλιστα εὐτραπέλως, δηλαδή με ευκολία, με άνεση, και μετά χαρίτων, με χάρη.

Ας σταθούμε σε αυτές τις λέξεις, διότι η ιδέα είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Είναι αδύνατον, και εδώ επίσης, να μην εκπλαγεί κανείς από την άβυσσο που χωρίζει αυτή τη θέση από εκείνη του Πλάτωνα. Ο ορισμός του δίκαιου άνδρα και του καλού πολίτη τον οποίο δίνει ο Πλάτων στην Πολιτεία, είναι τά ἑαυτοῦ πράττειν καί μή πολυπραγμονεῖν, να ασχολείται δηλαδή κανείς με τις δικές του υποθέσεις και να μην κάνει πολλά πράγματα. Ο δίκαιος άνδρας κάνει αυτά που έχει να κάνει και δεν διαχέεται, δεν ασχολείται με πράγματα για τα οποία κανένας δεν του ζήτησε τη γνώμη του κ.λπ. Πρόκειται προφανώς για τον ιδανικό πολίτη ενός αυταρχικού καθεστώτος. Είστε τσαγκάρης, μείνετε στη γωνιά σας, ασχοληθείτε με τα παπούτσια σας και όχι με την εξωτερική πολιτική ή το ύψος της φορολογίας.

Στη δημοκρατία όμως, ο καθένας έχει πράγματι τον ιδιωτικό του χώρο, αλλά ως άτομο το οποίο μετέχει στα δημόσια πράγματα δεν περιορίζεται σε κάποια γωνιά, πηγαίνει παντού, τον συνεπαίρνουν τα πάντα και έχει άποψη για τα πάντα. Και δεν μπορεί, βεβαίως, να έχει έγκυρη άποψη, παρά μόνο στο βαθμό που του δίνεται η δυνατότητα να βγει από τη γωνιά του, να εκφράσει τη γνώμη του, έστω κι αν είναι λανθασμένη, και να μάθει από τα λάθη του. Αυτό μπορεί να γίνει μάλιστα μετά χαρίτων, με χάρη, πράγμα που είναι τελικά αδύνατον να οριστεί και δεν μπορεί να εκτιμηθεί παρά μόνον σε συνάρτηση με ένα άλλο στοιχείο, του οποίου αποτελεί πραγμάτωση και το οποίο [...] είναι και αυτό επίσης αδύνατον να οριστεί – ή το έχει ή δεν το έχει κανείς – και ονομάζεται καλαισθησία.

∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1η δραστηριότητα

Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση συμφωνεί με το νόημα του κειμένου, ή τη λέξη Λάθος, αν όχι.

α) Ο Αθηναίος πολίτης συμμετείχε με διάφορους τρόπους στην καθημερινή ζωή της πόλης.

β) Σύμφωνα με την Πολιτεία του Πλάτωνα, ο Αθηναίος πολίτης πρέπει – παράλληλα με τις ιδιωτικές του ασχολίες – να συμμετέχει και στη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής.

γ) ∆εν υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στη θέση του Πλάτωνα για τον πολίτη και στον ρόλο που επιτελούσαν οι πολίτες στην Αθηναϊκή δημοκρατία.

δ) Σύμφωνα με το κείμενο, σε μια δημοκρατία η χάρη και η καλαισθησία μπορεί να χαρακτηρίζουν τον τρόπο συμμετοχής του ατόμου στα κοινά.               Μονάδες 8  

Α2. Ποιοι είναι, σύμφωνα με το κείμενο, οι ρόλοι του ατόμου στη ζωή και στα κοινά μιας δημοκρατικής πολιτείας; Τεκμηριώστε την απάντησή σας παραπέμποντας στο κείμενο (50-60 λέξεις).                                                                           Μονάδες 7

2η δραστηριότητα

Α3. α) Να δώσετε τίτλο στο κείμενο.                                                       (μον. 4)

β) Να δώσετε έναν πλαγιότιτλο στη δεύτερη παράγραφο «Ας σταθούμε σε αυτές τις λέξεις … το ύψος της φορολογίας.».                                                             (μον. 2)

                                                                                                             Μονάδες 6

Α4. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις παρακάτω φράσεις, αντικαθιστώντας την κάθε υπογραμμισμένη λέξη με μία συνώνυμή της λέξη ή φράση:

α)  μπορεί ταυτόχρονα να συμμετάσχει στο κουμάντο μιας τριήρους.

β)  θα συμμετάσχει σε δικαστήριο περισσότερες από μία φορές στη διάρκεια της ζωής tου.

γ)  δεν μπορεί να εκτιμηθεί παρά μόνον σε συνάρτηση με ένα άλλο στοιχείο.

                                                                                                             Μονάδες 9 

3η δραστηριότητα

Α5. Με αφορμή το κείμενο και, κυρίως, το απόσπασμα «Στη δημοκρατία όμως, ο καθένας έχει πράγματι τον ιδιωτικό του χώρο, αλλά ως άτομο το οποίο μετέχει στα δημόσια πράγματα δεν περιορίζεται σε κάποια γωνιά, πηγαίνει παντού, τον συνεπαίρνουν τα πάντα και έχει άποψη για τα πάντα. Και δεν μπορεί, βεβαίως, να έχει έγκυρη άποψη, παρά μόνο στο βαθμό που του δίνεται η δυνατότητα να βγει από τη γωνιά του, να εκφράσει τη γνώμη του, έστω κι αν είναι λανθασμένη, και να μάθει από τα λάθη του.», να γράψετε ένα άρθρο 200-250 λέξεων για τη μαθητική εφημερίδα του σχολείου σας. Στο άρθρο αυτό, αφού διαπιστώσετε ποια είναι η στάση και ο βαθμός συμμετοχής των σημερινών νέων στα δημόσια πράγματα, θα παρουσιάσετε και τη δική σας θέση γι’ αυτό το ζήτημα.                                 .                                      Μονάδες 20

Β. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Εισαγωγικό Σημείωμα Η Ελένη Βακαλό σπούδασε Αρχαιολογία και Ιστορία της Τέχνης και ασχολήθηκε με την ποίηση. Στην ποίησή της χρησιμοποιεί γλώσσα απογυμνωμένη από τους παραδοσιακούς λυρικούς τρόπους, για να εκφράσει την ουσία των πραγμάτων. Το ποίημά της «Πώς έγινε ένας κακός άνθρωπος» προέρχεται από τη συλλογή Του κόσμου (1978).

Πώς έγινε ένας κακός άνθρωπος

Θα σας πω πώς έγινε

Έτσι είναι η σειρά

Ένας μικρός καλός άνθρωπος αντάμωσε στο

δρόμο του έναν χτυπημένο

Τόσο δα μακριά από κείνον ήταν πεσμένος και λυπήθηκε

Τόσο πολύ λυπήθηκε

που ύστερα φοβήθηκε

Πριν κοντά του πλησιάσει για να σκύψει να

τον πιάσει, σκέφτηκε καλύτερα

Τι τα θες τι τα γυρεύεις

Κάποιος άλλος θα βρεθεί από τόσους εδώ γύρω,

να ψυχοπονέσει τον καημένο

Και καλύτερα να πούμε

Ούτε πως τον έχω δει

Και επειδή φοβήθηκε

Έτσι συλλογίστηκε

Τάχα δεν θα είναι φταίχτης, ποιον χτυπούν χωρίς να φταίξει;

Και καλά του κάνουνε λοιπόν αφού ήθελε να παίξει με τους άρχοντες

Άρχισε λοιπόν και κείνος

Από πάνω να χτυπά

Αρχή του παραμυθιού καλημέρα σας

∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1η δραστηριότητα

Β1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 από τη στήλη Α και, δίπλα, ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε, στ, ζ, η της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση στον παρακάτω πίνακα, σύμφωνα με το νόημα του κειμένου. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη στήλη Β θα περισσέψει.

Στήλη Α	Στήλη Β
1.   Τόσο δα μακριά από κείνον ήταν       πεσμένος και λυπήθηκε       Τόσο πολύ λυπήθηκε	α) μετατόπιση ευθυνών
2.   Τόσο πολύ λυπήθηκε       που ύστερα φοβήθηκε	β) έκπληξη
3.   Πριν κοντά του πλησιάσει για να       σκύψει να       τον πιάσει, σκέφτηκε καλύτερα	γ) φόβος
4.   Κάποιος άλλος θα βρεθεί από       τόσους εδώ γύρω,       να ψυχοπονέσει τον καημένο	δ) συμπόνια
5.   Και καλύτερα να πούμε          Ούτε πως τον έχω δει	ε) δράση
6.   Τάχα δεν θα είναι φταίχτης, ποιον       χτυπούν χωρίς να φταίξει;       Και καλά του κάνουνε λοιπόν αφού       ήθελε να παίξει με τους άρχοντες	στ) προβληματισμός
7.   Άρχισε λοιπόν και κείνος       Από πάνω να χτυπά	ζ) ψέμα
	η) ενοχοποίηση

                                                                                                                      Μονάδες 7

Β2. Το ποίημα παρουσιάζει τέσσερις διαδοχικές φάσεις, από τις οποίες περνά «ένας μικρός καλός άνθρωπος», ώσπου να γίνει κακός και να αρχίσει να χτυπά. Ποιες είναι οι φάσεις αυτές; Να τις περιγράψετε. (50-60 λέξεις)                                    Μονάδες 8

2η δραστηριότητα

Β3. Στον στίχο «Και καλά του κάνουνε λοιπόν αφού ήθελε να παίξει με τους άρχοντες», εντοπίστε μία μεταφορά.                                                                  (μον. 4)

Να παρουσιάσετε με δικά σας λόγια το νόημα της μεταφοράς, λαμβάνοντας υπόψη το νόημα ολόκληρου του ποιήματος.                                                                      (μον. 4)

                                                                                                                       Μονάδες 8

Β4. Στους στίχους «Τάχα δεν θα είναι φταίχτης, ποιον χτυπούν χωρίς να φταίξει; Και καλά του κάνουνε λοιπόν αφού ήθελε να παίξει με τους άρχοντες», ποιος ρωτάει και ποιος απαντάει; Τι πετυχαίνει μ’ αυτήν την ερωταπόκριση η ποιήτρια;       Μονάδες 7

3η δραστηριότητα

Β5. Ο ήρωας του ποιήματος, βλέποντας τον χτυπημένο έγινε, τελικά, ένας κακός άνθρωπος. Ποια είναι η γνώμη σας για τις σκέψεις και τη συμπεριφορά του; Ποια συναισθήματα σας προκαλεί; Να αναπτύξετε την απάντησή σας σε ένα ενιαίο κείμενο 100 – 150 λέξεων.                                                                                         Μονάδες 20

ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ Δ΄ΤΑΞΗ ΕΣΠ. ΕΠΑΛ

Α΄                                              ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΤΗ Ν/Ε ΓΛΩΣΣΑ                         

«Το φλερτ σήμερα είναι "φαστ-φουντ" κι ο έρωτας στα χρόνια του κομπιούτερ»   

Καραγεώργου Αγγελική 3 Οκτωβρίου 2009                             (διασκευασμένο)

…Πάντοτε τα δύο φύλα προσέγγιζαν το ένα το άλλο, σύμφωνα με τον κ. Βενέτη, απλά τα «σήματα» στο παρελθόν ήταν διαφορετικά. «Το αρσενικό παρόλο που ήταν ο κυνηγός, είχε πάντοτε ενδείξεις πριν προχωρήσει. Σήμερα επειδή δεν υπάρχει η χρονική δυνατότητα να γίνει αυτό το παιχνίδι, οι άνθρωποι καλούνται να κάνουν τις ίδιες κινήσεις για να προσελκύσουν το άλλο φύλο», επισημαίνει και προσθέτει: «Στην ουσία εξαναγκάζονται να λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο κι αυτό μπερδεύει τους παραδοσιακούς κανόνες. Τα δύο φύλα χρησιμοποιούν πιο άμεσους τρόπους και αυτοί είναι παρόμοιοι».

Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο, το φλερτ σήμερα είναι σαν το... fast food. «Εάν κάποιος προσπαθήσει με παραδοσιακούς τρόπους, άρα και πιο αργούς, να προσεγγίσει το ενδιαφέρον του άλλου, πιθανότατα δεν θα τα καταφέρει», λέει. Και υπογραμμίζει ότι η δυσκολία του παραλήπτη να λάβει το μήνυμα είναι ο κύριος λόγος που θα οδηγήσει σε μία τέτοια αποτυχία.

Τίποτα το κακό δεν υπάρχει στην προσέγγιση των ανδρών από τις γυναίκες αφού, σύμφωνα με την ψυχολόγο του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας κ. Χριστίνα Χουσιάδα, δεν υπάρχει «ισχυρό» φύλο στο φλερτ. «Περισσότερο θα λέγαμε ότι το φλερτ δείχνει μια ανταγωνιστική διεκδίκηση ανάμεσα στον άνδρα και τη γυναίκα, οι οποίοι προσπαθούν από νωρίς να διασαφηνίσουν τον ρόλο που θέλουν να έχουν μέσα σε μια ενδεχόμενη σχέση», σημειώνει. Και τονίζει ότι σήμερα οι περισσότεροι αναζητούν συντρόφους που πληρούν τις ανάγκες και ανταποκρίνονται στην εικόνα που καθένας θέλει να έχει για τον εαυτό του.

Η «καλή αρχή», η ευγένεια και η διακριτικότητα είναι απαραίτητα στοιχεία για ένα «επιτυχημένο» φλερτ, σύμφωνα με την κ. Χουσιάδα, η οποία επισημαίνει ότι το φλερτ είναι ευεργετικό για την ψυχολογική διάθεση, την αυτοπεποίθηση και την αυτοεικόνα του καθενός. «Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το φλερτ δεν έχει απαραίτητα τη "σκοπιμότητα" της σεξουαλικής επαφής ή της σύναψης σχέσης. Είναι μία διαδικασία που μπορεί να μας προσφέρει ευχαρίστηση, επιβεβαίωση, αίσθημα ότι "αρέσω", αλλά και ανάγκη και διάθεση επικοινωνίας», επισημαίνει η ψυχολόγος.

«Δεν μου αρέσει η ιδέα να φλερτάρω μέσω Ίντερνετ γιατί έτσι πιστεύω ότι χάνεται η προσωπική επαφή. Προτιμώ τη σχέση πρόσωπο με πρόσωπο που μειώνει τον κίνδυνο να παραπλανηθώ ή να δώσει ο άλλος ψεύτικα στοιχεία», λέει στα «ΝΕΑ» η 20χρονη Δάφνη Σακελλαρίου. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, το φλερτ μέσω Ίντερνετ γνωρίζει ραγδαία αύξηση τα τελευταία χρόνια και οι άνθρωποι αισθάνονται πιο άνετα, απελευθερώνονται και πολλές φορές συνάπτουν ακόμα και σχέσεις μέσω αυτού. Το διαδικτυακό φλερτ, ωστόσο, αποτελεί την εύκολη λύση κατά την ψυχολόγο κ. Ντόρα Μίνου, για εκείνον που δεν θέλει να βγει από το σπίτι και προτιμά να αφιερώσει χρόνο στον εαυτό του. «Το φλερτ τείνει να εξαλειφθεί στις μέρες μας. Το στέκι και οι χώροι που συνήθιζαν να φλερτάρουν οι άνθρωποι, αντικαθίστανται από το Ίντερνετ. Το φλερτ ήταν πάντοτε μία ανάγκη του ανθρώπου να ανοιχθεί σε σχέση με τους υπόλοιπους. Τώρα γίνεται μέσω της ανωνυμίας και μπορεί πίσω από αυτή να κρύβονται πολλά πράγματα, από ψευδή στοιχεία έως ανασφάλεια και φόβους νια απόρριψη», λέει χαρακτηριστικά.

«Ασφαλής προσέγγιση». Από την άλλη πλευρά, ο σύγχρονος τρόπος προσέγγισης μεταξύ των δύο φύλων είναι, σύμφωνα με την ψυχολόγο του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας κ. Χριστίνα Χουσιάδα, ένας «ασφαλής» τρόπος καθώς ως στόχο έχει να προσφέρει ευχαρίστηση και να τονώσει την αυτοπεποίθηση, αποκλείοντας τον κίνδυνο ή την υποψία για απόρριψη. «Η αύξηση των γνωριμιών μέσω Διαδικτύου και του διαδικτυακού φλερτ είναι ενδεικτικές της παρούσας κατάστασης. Η αναζήτηση συντρόφου με αυτό τον τρόπο εκφράζει την αποφυγή της συναισθηματικής έκφρασης και τον φόβο της συναισθηματικής εμπλοκής», υπογραμμίζει. Και καταλήγει: «Ο σύγχρονος άνθρωπος επιλέγει τον γρήγορο και απρόσωπο χώρο του Ίντερνετ προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τη συναισθηματική επαφή, αλλά και τον φόβο της απώλειας».

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ Ν/Ε ΓΛΩΣΣΑ

1η Δραστηριότητα:  Να σημειώσετε ένα «Σ» (Σωστό) ή ένα «Λ» (Λάθος) αναλόγως του αν ανταποκρίνονται οι παρακάτω προτάσεις στο νόημα του κειμένου:

i.                   Σήμερα, τα δύο φύλα χρησιμοποιούν διαφορετικούς τρόπους για να προσεγγίσουν το ένα το άλλο».

ii.                 Σήμερα, δεν υπάρχει «ισχυρό» φύλο στο φλερτ.

iii.              Το φλερτ δεν έχει σαν αυτοσκοπό τη σεξουαλική επαφή ή τη σύναψη σχέσης.

iv.               Πίσω από την ανωνυμία, στο διαδικτυακό φλέρτ, κρύβονται πολλά πράγματα, από ψευδή στοιχεία έως ανασφάλεια και φόβος νια απόρριψη.

v.                  Η αναζήτηση συντρόφου στο διαδίκτυο έχει σαν απώτερο σκοπό την έκφραση των συναισθημάτων και την ελαχιστοποίηση του φόβου της απώλειας ή απόρριψης.

                     (Μονάδες 15)

2η Δραστηριότητα:  i. Να εντοπίσετε τα δομικά μέρη της πρώτης παραγράφου.     

(Μονάδες 5)

     ii. α) Να γράψετε από ένα συνώνυμο κι ένα αντώνυμο για κάθε μια από τις παρακάτω λέξεις: προσέγγιζαν, ισχυρό, απαραίτητα, μειώνει, προσφέρει.

.                                                                                                           (Μονάδες 10)

3η Δραστηριότητα:  Σε ένα άρθρο 200-250 λέξεων να αναφερθείτε στους κινδύνους που ελλοχεύουν στις περιπτώσεις διαδικτυακού φλερτ.

                         Μονάδες 20)

Β΄                                             ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΤΗ Ν/Ε ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Η ποίηση ήταν διέξοδος στον ρομαντικό και συναισθηματικό χαρακτήρα της Θεώνης Δρακοπούλου (1885 - 4 Αυγούστου 1968) . Είναι από τις σημαντικότερες γυναικείες φυσιογνωμίες στο χώρο της νεοελληνικής ποίησης. Το ποιητικό έργο της Μυρτιώτισσας, αυτό είναι το φιλολογικό της ψευδώνυμο, κυριαρχείται από έντονο λυρισμό, ενώ συχνά θέματά της είναι η φύση και το δίπτυχο έρωτας-θάνατος. Άνθρωπος με ιδιαίτερες ευαισθησίες, έγραφε, απελπισμένη, για τον έρωτα ποιήματα τα οποία διέτρεχαν το πάθος και η ειλικρίνεια. Με τον καιρό η πορεία της γινόταν όλο και πιο "εσωτερική" ακολουθώντας μια διαδρομή από έξω προς τα μέσα: "Το ντύμα μου το σάρκινο μού το 'λιωσε η ψυχή μου". Το ταλέντο της αναγνωρισμένο από τους ομοτέχνους της βρήκε θερμό υποστηρικτή στο πρόσωπο του Κωστή Παλαμά ο οποίος της χάριζε ανεπιφύλακτα την εκτίμησή του και προλόγιζε τα βιβλία της.

Έρωτας τάχα  (Μυρτιώτισσα)

Έρωτας τάχα να ‘ν’ αυτό
που έτσι με κάνει να ποθώ
τη συντροφιά σου,
που σαν βραδιάζει, τριγυρνώ
τα φωτισμένα για να δω
παράθυρά σου;
Έρωτας να ‘ναι η σιωπή
που όταν σε βλέπω, μου το κλείνεις
σφιχτά το στόμα,
που κι όταν μείνω μοναχή,
στέκω βουβή κι εκστατική
ώρες ακόμα;
Έρωτας να ‘ναι ή συμφορά,
με κάποιου αγγέλου τα φτερά
που έχει φορέσει,
κι έρχετ’ ακόμη μια φορά
με τέτοια δώρα τρυφερά
να με πλανέσει;

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ Ν/Ε ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

1η Δραστηριότητα:  Το «τάχα» στο ποίημα έχει την έννοια του «τι». Τι είναι, λοιπόν, «Έρωτας» σύμφωνα με την ποιήτρια; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με στοιχεία του κειμένου.

(Μονάδες 15)

2η Δραστηριότητα: i. Ποιο ρηματικό πρόσωπο χρησιμοποιεί η ποιήτρια και γιατί;

(Μονάδες 4)

 ii.     Να εντοπίσετε μια προσωποποίηση και μια μεταφορά στο ποίημα.            

 (Μονάδες 6)

 iii.    Το ποίημα ανήκει στην παραδοσιακή ή στη μοντέρνα ποίηση; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

 (Μονάδες 5)

3η Δραστηριότητα: Η ποιήτρια αναρωτιέται για το τι είναι έρωτας, δίνοντας ορισμένα χαρακτηριστικά του. Για σας, τι θα μπορούσε να είναι ο έρωτας;  Να απαντήσετε σε μια παράγραφο 100-150 λέξεων.

                                                                                                               (Μονάδες 20)